Hoe houd je als familie een landgoed in stand? Heerlijkheid Mariënwaerdt is ruim 900 hectare groot en omvat drie landhuizen, zeventien boerderijen en meer dan 200 andere gebouwen. Landbouw is goed voor een derde van alle inkomsten. De andere derden zijn de eigen fairs en de verhuur van ruimte voor events. Het landgoed draait op events!

De heerlijkheid (halverwege Utrecht en Den Bosch) bij Geldermalsen telt verschillende accommodaties voor bruiloften en zakelijke bijeenkomsten. Er zit ook horeca op het landgoed, dus de catering kan in huis verzorgd worden. De eigen landbouwproducten spelen daarbij een belangrijke rol.

Events als noodzaak

Dat klinkt allemaal als heerlijke luxe, maar voor de familie Van Verschuer is het bittere noodzaak. Vroeger draaide zo’n bezit op de opbrengsten van land- en bosbouw, op bijdragen van pachters. Maar dat is al enkele decennia niet meer voldoende. Dus dienen er aanvullende inkomsten bijeen gesprokkeld worden. Anders kan de baron het dak van zijn schuren niet meer repareren. Op papier is de heer van Mariënwaerdt multimiljonair, maar het eigendom rendeert amper.

Het monetariseren van een landgoed begint doorgaans met het opwaarderen van de eigen agrarische voortbrenging. Van melk wordt kaas en ijs gemaakt. Het fruit gaat in sappen, compotes en jams. Ook honing en stroop worden in potjes verpakt. Graan gaat in brood en met walnoten wordt taart gebakken. Men bereidt soepen en er wordt vlees onder huismerk aangeboden. Kijk maar eens in de webshop, en zie dat het aanbod geïnspireerd is op de Duchy Originals van de Prince of Wales…

Prince Charles leerde ook dat de kosten van zo’n huismerk enorm kunnen oplopen, dus die enorme inspanning is een balanceer-act. Plan B voor Mariënwaerdt is dan ook om de lokatie zelf te gebruiken als inkomstenbron. Daarvoor is onder andere pannenkoekenhuis de Stapelbakker opgezet. Er was ook een Brasserie Marie, maar die wordt nu omgebouwd tot event-accommodatie met meer voorspelbare inkomsten. Het landgoed kent tevens zijn eigen landgoedwinkel. Die opzet heeft zelfs geleid tot een proef met een landgoedkeuken in Utrecht. Kan dat een keten worden?

Country Fairs

In het verlengde van deze activiteiten ligt de jaarlijkse landgoed-fair op Mariënwaerdt. Een buitenbeurs met een slordige 190 standhouders. Behalve de diverse producten van het landgoed zelf zijn daar talloze aanbiedingen voor liefhebbers van het goede buitenleven te vinden. De bijdragen van standhouders dekken de kosten, verklapte baron Van Verschuer eens in een interview. De opbrengst van de toegangskaarten belandt in de kas van het landgoed. In 2019 was Mariënwaerdt aan de 25e editie toe. Het vijfdaags event trok dit jaar 36.000 bezoekers.

Fairs, oogstfeesten en festivals zijn ook voor andere landgoedbezitters een bron van inkomsten. Brandstof om de motor draaiende te houden. Sommige fairs bestaan al een kwart eeuw, voor andere landgoederen is het een relatief nieuw fenomeen. Leuk afstudeerproject: maak eens een inventarisatie en vergelijking!